Jowhar – ( Radio Isnaay ) – Soo helista magaaladan 3,000 ee sano jirka ah ee ku dhex aasantay ciida waddanka Masar ayaa helitaankeeda loogu riyaaqay inay tahay mid ka mid ah waxyaabihii ugu muhiimsanaa ee la gaaray tan iyo helitaankii qabrigii Boqor Tutankhamun.
Ninka ku caan baxay taariikhda Masar, Zahi Hawass, ayaa Khamiistii shaaciyay helitaanka “magaalada dahabka ee luntay” ee laga helay meesha u dhaw magaalada Uqsur.
Wuxuu sheegay in baaritaankaas lagu soo helay magaaladii ugu weyneyd ee qadiimi ah, ee loo yaqaanay Aten, weligeedna aan laga soo helin waddanka Masar.
Waxaa lagu soo helay usbuucyo uun gudahood markii qoditaankeeda la bilaabay bishii Sibteembar 2020.
Magaalada oo taariikh ahaa la dhisay xilli ku beegnaa xukunkii Amenhotep III, kaas oo ka mid ahaa faraaciintii ugu xoogga badnaa dalka Masar, kaas oo dalkaas xukumi jiray 1391 ilaa 1353 BC.
Magaalada waxaa sii waday in ay adeegsadaan Faraaciintii Ay iyo Tutankhamun, oo qabrigooda ku dhow laga helay Dooxada Boqortooyada oo uu ku taqasusay taariikhaha taariikhiga ah ee Ingiriiska Howard Carter sanadkii 1922.
Betsy Brian, oo ah borofisar ku takhasustay cilmiga Egptology ee jaamacadda Johns Hopkins University ee Baltimore, Mareykanka ayaa sheegtay”daahfurka magaaladan luntay waa daahfurka labaad ee ugu muhiimsan ee laga helay qabriga Tutankhamun.”
Waxay intaasi raacisay “Magaaladuwaxay na siineysaa aragti yar oo ku saabsan noloshii Masriyiintii hore” waqtigaas oo boqortooyadu ay ahayd mida ugu taajirsan.
Qoditaankan ayaa waxa uu daaha ka rogay tiro badan oo ah waxyaabihii qadiimiga ahaa ee la helay, sida dahabka, dhoobada midabbada leh, canbaarrada duqsada beenta ah iyo lebennada dhoobada leh ee lagu xidhayo Amenhotep III.
Kooxdu waxay ka bilaabeen qoditaanka daanta galbeed ee magaalada Luxor oo ah meel u dhow Dooxada Boqortooyada, qiyaastii 500 km (300 mayl) koonfurta caasimada Qaahira.
Toddobaadyo gudahood, kooxda si layaab leh, waxay u soo saareen bulukeetiyo dhoobo ah oo laga arkay jihooyinka oo dhan,” Dr Hawass ayaa ku yiri bayaankiisa.
